توجه مثبت نامشروط

 

یکی از رویکردهای معروف در مشاوره نظریه ی کارل راجرز است.

راجرز برای جلسه مشاوره سه شرط مهم را لازم می داند:

 

همدلی

همخوانی

توجه مثبت نامشروط

 

توجه مثبت یک نیازی است که عمومیت دارد و از کودکی خودش را نشان می دهد. 

 

نیاز به پذیرش، محبت و تایید شدن از جانب دیگران و خصوصا از طرف مادر را شامل می شود. 

 

توجه کردن مثبت برای کودک خشنود کننده است و عدم توجه ناکام کننده است. این توجه مثبت برای رشد شخصیت کودک خیلی ضرورت دارد. 

 

اگر در کودکی این نیاز ارضا نشود بعدا درصدد خواهد بود این توجه را از دیگران به هر قیمتی جلب کند. 

 

توجه مثبت نامشروط در مقابل توجه مثبت مشروط قرار دارد.

 

توجه مثبت مشروط به این معناست که والدین وقتی توجه و محبت شان را فقط در شرایطی به فرزندانشان داشته باشند که رفتار دلخواه آنها را داشته باشد یعنی توجه خود را مشروط کنند به شرایط خاصی.

 شرایطی که فرزند رفتار خوب و پسندیده ای را بروز دهد. و بر عکس در شرایطی که فرزند رفتار بدی را نشان دهد محبت شان را قطع کنند مثلا بگویند من تو را دوست ندارم چون این کار را انجام دادی.

 

درست است در شرایطی لازم است کودک تنبیه شود اما این تناقضی با توجه مثبت ندارد، اگر با وجود رفتارهای ناخوشایند کودک، توجه مثبت به او ادامه یابد، این وضعیت توجه مثبت نامشروط نامیده می‌شود. منظور راجرز از این اصطلاح این است که مادر آزادانه و به طور کامل به کودک محبت می کند، محبت او به رفتار کودک مشروط یا وابسته نیست. 

 

به بیانی دیگر توجه متبت نامشروط عبارت است از پذیرش بدون قید و شرط کودک توسط والدین و محبت کردن به او، مستقل از رفتار وی. 

 

این توضیحات را از کتاب نظریه های شخصیت شولتز صفحه ۴٣٢ کمک گرفتم. 

 

نمی دانم شما هم دقت کردید بعضی افرادی که خلاف کردند، نامردی کردند یا مثلا زنی که خیانت کرده، قضاوت هایی در مورد خودشان می کنند که دل آدم می لرزد مثلا میگویند من خیلی پستم، من حیوانم، من... یعنی شخصیت و ماهیت خودشان را با خاک یکسان می کنند، این طور قضاوت ها حاصل همان تربیت و توجه مثبت مشروط گونه در کودکی است. 

 

آن توجه های مثبت مشروط شرایط ارزشی را بوجود می آورند که مورد نظر والدین است و به مرور آن شرایط ارزش را درونی کرده و پس از شکل‌گیری خودپنداره در کودک، جایگزین والدین می شوند و کودکان یاد می‌گیرند تحت شرایط خاصی باارزش هستند. 

 

ما انسان هستیم و محترم اگر رفتار ناخوشایندی از ما سر زد باید آن رفتار را ارزش گذاری کنیم نه خودمان را. در کودکی هم کودک باید به این اطمینان برسد که والدین همیشه او را دوست دارند و همواره ارزشمند است حتی اگر رفتار ناپسندی را انجام دهد. 

 

در جلسه ی مشاوره هم مشاور باید نامشروط به مراجع توجه کند و او را قضاوت و ارزش گذاری نکند. 

 

 

دیروز من یک توجه مثبت نامشروطی را تجربه کردم از جانب خدای همیشه مهربانم. 

 

من او را نافرمانی کردم و او برایم نامه ی عاشقانه فرستاد. من از او دوری می کردم او به من توجه او به من اشتیاق نشان می داد. 

 

من بدی می کردم او آغوش محبتش را باز می‌کرد. 

 

به راستی نامشروط ترین و خالص ترین توجه ها از جانب اوست که کوچکترین نیازی هم به این توجهات ندارد، بی نیاز مطلق است اما مشتاقانه ورای از جنس رفتار ما آغوش گرمش باز باز است فقط بخاطر خود ما که نیازمندیم.