سلام استاد کلانتری
بسیار ممنون از پادکست پرمغز کمک کننده ی امشب تان.
استاد دوست دارم مصرف و تولید را مشق دائمم کنم. دوست دارم این دو را دوقلوهایی که از سر به هم چسبیده اند بدانم.
مدت ها قبل از ایده ی 12 هزار کلمه نویسی شما و ایده ی ورودی خروجی، مدت کوتاهی (همین دو سه روزی که در ادامه می آید) بود، بعد هر ورودی و مصرف محتوایی یک نشست خروجی و تولیدی داشتم به این صورت که یک فایل وُرد را باز کردم اسمش را گذاشتم صفحات میان وعده و داخلش آزادنویسی بعد هر مصرفی داشتم.
از قضا برای پست امشبم که در حال فرار ناخودآگاهانه بودم. لبتابم را روشن کردم و رفتم سراغ آن فایل، خواندمش خیلی شگفت زده ام کرد. تصمیم گرفتم نشرش دهم. همزمان هم پادکست شما را که از مصرف محتوا و تولید پشت بندش گفتید را گوش می کردم تصمیم گرفتم این روند را ادامه دهم و بعد هر دریافتی یک نشست نوشتاری 10 دقیقه ای داشته باشم تا آموخته هایم را به بند بکشم.
بسم الله الرحمن الرحیم
10 آبان 99
نشست اول
الحمدلله رب العالمین. خدایا شکرت که دارم می نویسم در اینجا قرار است آزادنویسی کنم اسم این خروجی است خروجی پس از هر ورودی الان نیم ساعت شعر خواندم و حال امدم یک ده دقیقه ای را خروجی بدم و آزاد نویسی کنم. الحمدلله بخاطر این فایل پر برکت. چقدر تصمیم بکری گرفتم.
بله، به به صدای گربه هم که بلند شد امیدوارم در بالکن ما پاتوق نگیرد. قبلا شب ها و آخر شب ها صدایش یکریز می بارید یک مدتی هم خانوادگی با سه قلوهایش یکریز و شتاب آلود بر خانواده ی ما باریدند. اما بچه هایش علی رغم شور و ذوق و نشاط و بازی گوشی شان عمرشان زیاد به دنیا نبود و یکهو غیبشان زد و بعد در همین حوالی ها جنازه شان یافت شد و مرگی مهجورآمیز داشتند. خدا بیامرزدشان.
راستی که چه می شود به خودمان بیشتر بپردازییم به درون خودمان به دنیای خودمان دنیای درونی عمیق و وسیع خودمان اگر هر کس به خودش بپردازد و خودش را حل و فصل کند نه به فکر دیگران و اصلاح دنیایی آنها باشد جهان گلستان می شود راستی پست دیشبم که در مورد شخصیت های دورو بود یادم رفت آن حدیث و سخن حضرت امیر را بیاورم یادم باشد بعد اینجا بروم و اصلاحش کنم تا پستم غنی تر شود و از دشوار خوانی و دشوار فهمی به سهل فهمی برسد هر مطلبی خوب است با تجربه نمونه و مصداقی از ثقلی به درآید.
راستی این پست ها آجرهای قصر زیبای وبلاگم هستن باید خوش بدرخشند و اصولی و تمیز و اساسی چیده شوند اگر کج شوند باید راستشان کنم باید واضح و روشن بنویسم و هدفم این باشد که در هر پستی درسی را بگنجانم درسی عالی را یا سطحی را.
به راستی که عالی و سطحی نسبی است، درسی برای یکی ممکن است تکراری باشد و فقط حکم یادآوری و تذکار داشته باشد حتی ممکن است بخاطر تکرار مکررات برایش روانکاه و توان فرسا و طاقت فرسا بنماید، و برای دیگری عمیق و پربار و تازه باشد
راستی این دو ترکیب را از شعر برداشتم نمی دانم چه معنایی می دهند بروم در واژه یاب دنبال معنایش: قحبه ای بیمار و گزمه ای بیدار.
نشست دوم
بسم الله الرحمن الرحیم
یک یک ربعی با احادیث امام حسین گذراندم که استاد صفایی در کتاب چهل حدیث اربعینیات سخنان امام را جمع آوری کرده ترجمه کرده و عربی و فارسی شو آورده و بعد اندکی کوتاه پیرامونش صحبت کرده و بازترش کرده و از عمق و فشردگی به مصداق وار و فهم شدگی حرکت شان داده. خب جملاتی زیبا و پرمعنا بود در مورد بخشش و سخاوت و بخل و در مورد معروف و خوبی.
خب میگفت که نیازها و حاجت های پیاپی مردم به سمت خودت را مبادا از آنها خسته و ملول شوی که آنها از لطف خداست اگر ملول شوی نقبت می شوند. اگر ناامیدترین شان را اجابت کنی که چه بهتر. حتی وقتی خواسته ها به سمتت میان خوبه در خوبی کردن سبقت بگیری اگه شتاب آلود عمل نکنی، آن عملِ خوب را به حساب نیاور. اگر هم خوبی کردی به کسی هم که ناسپاسی کرد و موج های تند و تیز نمکدان شکستن را یکریز به سمتت روان کرد باز هم خوبی کن و اتفاقا این باعث باروری اخلاص تو می شود.
از کسانی هم که از تو بریده اند پیوند بریده شده را تو برقرار کن که بالاترین پیوندهاست.
ببخشای و بخل نورز اگر نعمت ها را از خود دانستی بخیل می شوی و بخیل هم که یک تهیدست واقعی است.
تو باید مثل یک حسابدار بانک به دارایی ها و نعمت ها بنگری نه مثل مالک ها. کسی که مثل امانت با مال و نعمت ها برخورد می کند از زیادی یا کمشان مغرور و نومید نمی شود. اگر بخواهی با فخر بر نعمت ها در چشم ها بنشینی نمی نشینی و تو را سفیه می پندارند، به فکر کوچ و رحیلت باش. نعمت ها تمام می شوند تو می مانی و مهجوریتت در قبر و برزخ و دوزخ.
عالم و دانشمندی عالم است که خطاهایش کمتر باشد نه اینکه کلا هیچ خطایی نکند اگر هر چه می گفت درست بود و خطایی نداشت به جنون می رسید، چاله های غرور در زیر پایش دهان باز می کردند و در خود می بلعیدنش. خوب است عالم اشتباه کند اما کمتر. نباید هم در اثر اشتباهاتش نومید شود.
با انسان نادان هم نباید مجادله و ممارات کرد. که مجادله و ستیزه جویی خود از نشانه های سفاهت و تهیدستی علمی است. شخصیت جستجوگر و دانش پژوه باید بیاموزد و بیاموزاند اما جدل و ممارات نکند. در جدل به دنبال نشان دادن ضعف طرف مقابل و قدرت خویش ایم که این از انصاف به دور است فرض هم که طرف را ملزم به اسکات کردیم دلمان خنک می شود؟ این خنکای دل گوارای دل شیطان و نفس مکارت می شود و تو را به چاه می کشد نه رشدی می دهد نه بزرگت می کند.
نشست سوم
بسم الله الرحمن الرحیم.
خب یک ساعتی را همراه با تخمه آفتاب گردان در محضر پر فیض سایت استاد کلانتری بودم مطالب محاوره نویسی و الان هم یک مطلب در مورد عشق به کلمه ها خواندم. خیلی خوب بود در محاوره نویسی هاش استاد از اطرافش می گفت که چه خبره از قابلمه ی سبز روی میزش که توش غذایی از کلمات می ریخت تا خوب بپزند و در آزاد نویسی ها پیش روی خود می گذاشت تا از حلقومشان ایده زاییده شود و یا با ترکیبشان بدعتی خلق شود.
باید همچون گزمه ای بیدار و با مسئولیت در قبال بروز کردن روزانه ی وبلاگ تیغ در چشمان شب کرد و بیدار ماند و پست وبلاگ را نوشت.
یک دیدگاه مشابه و مشترکی با استاد داشتم در مورد تغییر که هردویمان با آهسته روی یک جورایی مشکل داریم و با تغییر یکهویی و سریع موافقیم. او از آن به انقلاب یاد می کند انقلاب علیه خود با بولدزر بر روی پیشینه و بنای کهنه و مخروب وار زندگی رد شد و همه را خراب کرد و از نو راه زندگی را پویید.
اندک این انقلاب ها از بسیارش بهتر است آیا یا خیر؟ انقلاب پشت انقلاب خوب است؟ زلزله پشت زلزله خوب است یا نه؟ نمی دانم.
راستی استاد میگفت که منکر اثرات بلند مدت در گذر زمان نیست اما این انقلابی که می گوید نیاز به پیش نیاز دارد و آن هم که احتمالا از قبل در شخصیت اتفاق افتاده و در گذر زمان.
در عشق به کلمه ها می گفت فرقی نمی کند که جستار نویسی یا شاعر یا هر سبک نوشتاری دیگر، تو باید عاشق کلمه ها باشی و باهاشان محسور شوی و سرمست واژه های جدید شوی و در دیوان شاعران مست ترکیبات و استعاره های ناز و شیرین و روح نواز شوی.
در پستی از مطالعه می گفت که در سطحی بالاتر اثر مطالعه آن است که دغدغه های مرا رشد دهد.
درست است از مسائل سطح بالا حرف بزنم نه از مسائل سطح پایین و در جدل و ممارات با نزدیکان و واکنش های بازخوردی و کودکانه با سفاهت های درون، آن وقت ما نویسنده ای تهی دست می شویم که سیب زمینی پیاز می نویسیم تا طلا و الماس و در و مروارید.
نشست چهارم
بسم لله الرحمن الرحیم.
یک ساعتی را شعر خواندم و در زندگی و اشعار شاعران گشتم و نیم ساعتی را هم مفتون وار در واژه یاب با آن زیب و فرّش گرفتار شدم. این کار نه جزء حطامات دنیوی است و نه کاری شطح و طامات و بیهوده گردی.
در کوهسار لغتنامه با واژه ها و کلمات و نهایت آمالشان دمخور می شوی و گذر زمان را حس نمی کنی. هنگامه ی میان وعده است و من خوش می خرامم در واژه یاب.
ذهنم از بدپیلگیم در واژه یاب هیچ زار نمی نالد که از قضا زیبا رخ می نماید و شیون کنان هنگام رستن از واژه یاب همچون سهره ای سفیدخال مفتون واژه ها شده و می سراید پاینده باش واژه یاب. دوستت دارم کوهسار عشق زیبا رخم، آمال من. نگارستان واژه یاب او را از ترهات ایام می گسلد و شوریده سرش می کند و در هنگامه ی فراق لابه ی محنت وار سر می دهد.
درود به این قاموس من، مبتلا باد به این جیله های وقت گذاشتن در کوهسار و نگارستان واژه یاب.
کامران باد لحظات خوش وش همچون سهره ی جیله ای.
خب 10 دقیقه شد و وه چه خبره من همه ی واژه های جدید را به کار گرفتم و تاختم و تاختم، بله همواره بتاز.
11 آبان 99
نشست اول
بسم الله الرحمن الرحیم
تا 40 دقیقه قبل داشتم بلغور می کردم پست های وبم را. می خواندم و لذت می بردم. قبل آن لایو استاد کلانتری را گوش کردم قبل آن صبحانه و قبل آن لایو دیشبش را و قبل آن صفحات صبحگاهی و قبل آن اتلاف بستری بعد خواب. خب من چند تا چیز را دوست دارم از زندگیم حذف کنم یکی همین وبگردی وبلاگ خودم هست که هی می خوانم و ذوق میکنم و وقتم به بطالت می رود و یکی دیگر هم آن اتلاف بعد خوابم هست که در بستر طولانی با تحمل مثانه ی پر و دهان پر ملاط به سر می برم دوست دارم این دو حالت را تجربه نکنم چون به عنوان اتلاف وقتم می رود و زمانم را به بطالت می گذرانم. باید بروم این مشکل لذت از مطالب خودم را به استاد کلانتری گزارش کنم و بپرسم چنین مشکلی را کسی دارد و اگر دارد چه تدبیری برایش می اندیشد. خوب است بروم در بخش پرسش و پاسخ از استاد بپرسم.
استاد من یک چالش و مشکلی دارم که منجر به اتلاف وقتم می شود. اینکه وبگردی می کنم اما نه در وبلاگ ها و سایت های دیگران بلکه در وبلاگ خودم. و گاهی می شود نیم ساعت بیشتر همین طور پست هایم را می خوانم و لذت می برم. من نمی دانم آیا دیگران هم دچار چنین حالتی می شوند. پس الان من دو ابهام دارم یکی اینکه این حالت لذت از نوشته های خود نشانه ی خوبی است یا نه خطر دارد؟
دوم اینکه اگر این وقت گذراندن در بین پست های وبلاگ مفید نیست چه تدبیری هست چه می توان کرد تا آن لذت کم شود و یا در برابر وسوسه اش تدبیر مناسبی اندیشید. وقت از طلاست اتلاف آن به هر صورت ناپسند است.
خخخ اینم از حالت های من..
خب این را بروم بپرسم از استاد نازنین دل. خب دیگر چه اینکه اینکه اینکه اینکه اینکه اینکه آها در لایوها چه گذشت اینکه تکرار خوب است و لذت دارد. خوب است یک فهرست تکرار از دوست داشتنی های مفید داشت. در لایو دوم هم درباره چه بود درباره ضرب العحل داشتن و خاصیت هاش و اگر در آن افراط شود دلزدگی هایی خواهد داشت.
نشست دوم
بسم الله الرحمن الرحیم
خب الان یک نیم ساعتی را از روی نهج البلاغه رو نویسی کردم. حضرت علی علیه السلام به اشعث بن قیس متلک انداخت که ای بافنده پسر بافنده و منافق کافر زاده عشیره ات بایدم تو را عرف النار بنامند یعنی اصطلاحی است برای آدم های دغلباز چون آنها را به دم شمشیر سپردی در آن هنگامی که با خالد بن ولید همدستی کردی. خب دیگر چه میگفت اینکه ای مردم اگر می توانستید ببینید آنچه مردگان دیدند یک لحظه هم نافرمانی نمی کردید ولی روزی پرده ها برداشته می شود.
چه می شد ما می توانستیم ببینیم آنچه مرده ها می بینند و بشنویم آنچه را آنها می شنوند؟ چطور می شود به این مرحله رسید آیا؟ با درستکاری و تقوا و اطاعت و شکر و اخبات و انکسار و تفویض و رضا و فنا در حق. معلوم است دیگر به همین طولانی بودن. اما اگر بیایی همین فرآیند طولانی را ریز ریز کنی و به اهداف کوچکتر تقسیم کنی موفق می شوی.
...
راستی که فلانی چه بحرانی را گذراند و چه سختی هایی کشید ... اما انگار دارند با هم خوب می شوند و اختلاف ها تبدیل به تفاهم و رفع و رجوع می شود ... مهربانانه و نرم گونه صحبت کرده و متواضعانه معدرت خواهی کرده و گویا جویای احوال شده ... خب خوب است الحمدلله که پیوندها دوباره برقرار شده.
خب در نهج البلاغه دیگر چه میگفت اینکه حضرت علی در مسجد کوفه صحبت می کرده بر منبر که وسط حرفش اشعث خان می پره و با قیافه ای حق به جانب می گوید یا امیر المومنین آنچه که می گویی به سودت نیست به ضررته. حضرت علی هم خوب ضایعش می کنه که چه کسی تو را از سود و زیان من آگه کرده؟ و بعد هم آن پیشینه اش را به رویش می کشد این پروهای منافق را باید همین طور کرد.
خب در کتاب دیشب (بحارالانوار) از امام هادی می خواندم که چقدر دیدارشان سخت بوده برای شیعیانشان و چقدر تقیه بجا می آوردند یکی از شیعیان برای یافتن پاسخ سوالش به نزد زندانبان می آید و می گوید آمده ام که تو را ببینم زندانبان تیز هم می گوید دروغ می گویی آمده ی مولایت را ببینی آن شیعه هم می گوید مولای من متوکل عباسی است. و آن زندانبان هم به متوکل بدگویی می کند و می گوید او که مولا نیست مولای تو امام هادی است که در زندان است برو ببینش. و بعد که می رود حضرت را در کنار قبر کنده اش می بیند و متاثر می شود. آن زندانبان شیعه هم دمش گرم با این زیرکی اش که همچنان پستش را حفظ کرده و نهایت تلاشش را برای شیعیان می کند.
آن هنگام علی کجا که چه حضرت علی با اقتدار بر روی منبر به مستمعش تذکر می دهد و این هنگام دوره امام هادی کجا که چنین غریب و در کنج زندان شیعیان در تقیه و ترسان ترسان به نزدش می روند و احکام و سوالات دین را می پرسند.
آنجا آزادانه مطرح می شود و حاکم امام است اینجا حاکم دشمن امام است و خوشا آن شیعیان محکم دوره ی تقیه مثل آن زندانبان باحال.
نشست سوم
بسم الله الرحمن الرحیم
خب از قرآن یک نیم ساعتی سه صفحه ی دفتر رونویسی کردم. سوره طه بود تا آیه 18 نوشتم. در مورد جریان گم شدن حضرت موسی با خانواده اش بود که از دور نوری را می بیند و به سمت آن می رود که ندایی را می شنود که ای موسی منم پردودگار تو منم که یکتایی ندارم مرا پرسش کن و تو را برای رسالت برگزیدم. ای موسی پای پوش ها یا نعل ها یا کفش هایت را در بیاور که به وادی مقدس طوی وارد شدی.
وادی مقدس طوی در روی زمین کجاست آیا؟ طوی یعنی چی؟ چرا اسمش طواست؟ و چطور خدا برای موسی به صورت نوری جلوه می کند و موسی چطور آن ندا را می شنود؟ مثل صدای آدم هست؟ آیا مثل الهام و وحی بر دل است؟ یا صدا در همه جا در بیرون پخش می شود؟ و اینکه در آیات بعد آیه 18 قبلش خدا می پرسه اون چیه تو دست راستت؟ موسی هم میگه این خودکاره خخخ میگم خودکار خب یاد حرف استاد دانشمند در سر کلاسمان افتادم که میگفت این قسمت داستان موسی جریان داره. از ما پرسید این چیست در دست شما؟ ما هم گفتیم این خودکار است ولی موسی در جواب خدا نگفت این عصا است که پر طولش کرد، گفت این عصای منه که بر آن تکیه می کنم برگ درختان رو می تکونم برا گوسفندام و کارهای دیگری هم ازش برمیاد.
استاد دانشمند یک تعبیر لطیفی از این آیه داشتن که وقتی کسی مصاحبت و همنشینی کسی را می خواهد دوست دارد بیشتر با او حرف بزند برای همین موسی هم بیشترش کرد تا بیشتر از حضور پروردگار لذت ببرد و بهره مند شود.
جالب است. وقتی کسی را دوست داری چرت و پرت هایش را هم دوست داری. وقتی کسی را خیلی دوست داری از گذر زمان در کنارش خسته نمی شوی که دوست داری زمان متوقف شود و تو بیشتر با او حرف بزنی دوست داری فقط نگاهش کنی و او حرف بزند یا تو حرف بزنی و او نگاهت کند از حضور او ملحوظ می شوی مسرور می شوی.
12 آبان 99
نشست اول
بسم الله الرحمن الرحیم
خب قبل الان داشتم شعر می خواندم 4 عدد شعر خواندم از شعرای معروف. خوب است کلی شاعر دانلود کردم واستا الان ایده اومد به ذهنم ضبط کنم. خب ضبط کردم ایده ی اینکه بیام بگم که می تونید مثل من کلی دیوان شعرا رو گردآوری کنید از طاقچه و بعد هم به خواندنشان مشغول شوین و از هر کدوم یک نمونه ای را بخوانید و محک بزنید ببینید با کدام شاعر بیشتر حال می کنید یا اینکه ببینید بسنجید کدوم شاعر رو پخته تر و اشعارش را نغزتر می دانید و بعد با آنها مانوس شوید در تمرین شعر خوانی آنها را بخوانید می توانید گلچین کنید تعدادی دیوان را و آنها را مدام بخوانید یا رونویسی کنید. راستی رونویسی شعر هم خوبه ها. رونویسی اینقدر مهم و تاثیرگذاره که حتی یه بار استاد کلانتری گفت یعنی در پاسخ به سوال یکی که ازش پرسید آیا میشه در هزار کلمه ها هم رونویسی کرد گفت آره البته عجیب بود برام. ولی منظور اینکه رونویسی اینقدر تاثیر داره. می تونم در روز شعری را هم رونویسی کنم. خوب است از بین شعرایی که هر روز می خوانم یکی را برگزینم و از رویش رونویسی کنم. آنرا که بیشتر خوشم آمده.
خب دیگر چه اینکه قبل شعر داشتم نهج البلاغه می خوندم توصیه های جالب حضرت علی در مورد خویشاوندان جالب بود موجب استحکام یک فامیل می شود. و آن توصیه هم که به تهی دستان کرد و برای ادب یا تادیب ثروتمندان هم بود اینکه وقتی کسی دارد و کسی ندارد به آنکه دارد حسادت نورزد چرا که این تقسیم کار خداست درست مثل دانه های باران که بر یک جا کم می بارد و بر یک جا زیاد. این زیادی نباید موجب مشکل شود. کار خداست تقسیم خداست. از این تقسیم خوشم آمد اینکه مدام تهمت می زندد به خدا که ناعادل است. بفرما خود خدا خواسته تقسیم کند و گفته حسادت هم نورزید. نقطه والسلام.
14 آبان 99
نشست اول
بسم الله الرحمن الرحیم.
خب 10 تا شعر از 10 تا شاعر خوندم. خیلی خوب بود. آخریش ناصر خسرو بودکه خیلی باهاش حال کردم تا آخر عمر مجرد مونده و هیچ وقت ازدواج نکرده. دارم فکر میکنم که چه اصراریه که حتما ازدواج کنم، مجرد بمونم مگه چیه. کلی هم وقت آزاد دارم و می تونم برا خودم مشغول باشم.
.....
جقدر کلمه و کلمات قشنگه. به آدم راهکار میدن.
نشست دوم
بسم الله الرحمن الرحیم
خب نیم ساعت پیش کتاب 20 زن قدرتمند را خواندم. اولیش صدر اعظم آلمان آنگلا مرکل بود که تنها صدر اعظم زن آلمانی بوده که در سال 2005 صدر اعظم میشه.
اسم کتاب زنان آهنین است.
این خانوم دوبار ازدواج میکنه ازدواج اولش در بیست و سه سالگی هست که تا 4 سال بعد دوام میاره و بخاطر اینکه بچه نیاورد به طلاق کشیده میشه.
ازدواج دومش حدود 15 سال بعد اتفاق می افته در اوایل 40 سالگیش و شوهرش هم پروفسره خود آنگلا مرکل هم فیزیک خونده. شوهر دومش از ازدوج قبلیش دوتا بچه داره که آنگلا اونارو مثل خانواده ی خودش می دونه و باهاشون زندگی میکنه. آخر هفته ها هم سعی میکنه وقتشو با اونا باشه. اغلب هم آشپزی میکنه واسه آقاش و معتقده غذا باید طعم غذای روستایی بده. و تا وقتش بعد جلسات، آزاد میشه به دل طبیعت می زنه و میگه زندگی، تنها در فضای شهری ناممکنه.
خب جالب بود زندگی شخصیش.
در سیاست هم که کارش درسته که برای اولین بار او صدر اعظم زن میشه قبلش یعنی صدر اعظم قبلی در یک برنامه شکست میخوره و این اونو کنار میزنه و جایگزینش میشه. چهرشم که بور و خوشکله.
خب چی می تونم از زندگیش یاد بگیرم.
اینکه در مواضعش خیلی محکم بوده تا جایی که دفاعش از اپوزیسسیون آمریکا را سجده در برابر آمریکا دونستن و اینکه در جوانی با زیرکی به خانه مادر بزرگش می رفته و جویای اخبار برلین شرقی یا غربی می شود آنکه مقابل خود بود و از همان دوران به فکر سیاست بوده. و اینکه در دل شلوغی های کاراش آشپزی هم می کند و معتقد به غذای سنتیه. خب دوست داشتم کتابو. تا نشست بعدی بدرود.
نشست سوم
بسم الله الرحمن الرحیم
خب تا یک ساعت قبل مشغول سرچ برگ های پاییزی بودم به دنبال ایده ام برای استفاده از آنها به عنوان برگ کاغذ.
اینکه برگ ها دور ریخته می شوند در ایران چیز واضحی است اما در خارج به عنوان کود طبیعی از آن استفاده می کنند.
یه بار از دوستم که آشناشون در کار فروش کودشیمیایی بود شنیدم که پول این کار خوبه انگار. ولی خب کود شیمیایی هم که عوارض و ضعف خاک را در بلند مدت دارد. چه خوب است که این برگ های پاییزی بجای اینکه دور ریخته شود در سطح کلان برایش تدبیری اندیشیده شود.